Мектепке дейінгі балалар ұйымына жолдама қалай алуға болады
Мектепке тіркеу үшін құжаттарды қабылдау
Виртуалды зертхана
Текст
«Ақмола облысы білім басқармасының Жарқайың ауданы бойынша білім бөлімі Державин қаласының Ақпан Үкібаев атындағы жалпы орта білім беретін мектебі» коммуналдық мемлекеттік мекемесі
Коммунальное государственное учреждение «Общеобразовательная школа имени Акпана Укубаева города Державинск отдела образования по Жаркаинскому району управления образования Акмолинской области»
Сабыр түбі-сары алтын
25.04.2017
Сабақтың тақырыбы: Сабыр түбі –сары алтын
Мақсаты: «сабырлылық» және «ұстамдылық»
ұғымдарының құндылығы мен маңыздылығын ашу.
Міндеттері:
- сабырлылық, ұстамдылық және мінез - құлық
мәдениеті туралы түсінік беру;
- адамдармен дұрыс қарым - қатынас жfсай білу
қабілеттерін дамыту;
- өз сезімдері мен көңі - күйлерін басқара
білуге тәрбиелеу.
Сабақтың әдісі: пікіралысу, әңгімелесу, баяндау
Сабақтың көрнекілігі: слайд, үлестірме
материалдар, ведио ролик
Сабақтың жоспары:
І. Қызығушылықты ояту
Ассоциация құру
ІІ. Мағынаны тану
«Ұстамдылық – әдептің ұстазы,
Ұстамсыздық – әлектің нұсқасы» жағдаяттардан
шығу
ІІІ. Ойын
ІҮ. Мәтінмен жұмыс
Ү. Ведио ролик
Сабыр деген әр іске
шыдамдылық,
Өте керек адамға бұл бір қылық.
Қолы жетпей талай жан ізденеді,
Осыдан кеп шығады адамшылық.
Сақтық деген әрқашан байқап жүрмек,
Пайда ма не залал ма - ескерілмек.
Көргенін, естігенін есепке алса,
Сонда оңай әрбір істі ойлап білмек. (Ш.
Құдайбердиев)
- Өлеңде не туралы?
- Сабырлы болу дегенді қалай түсінесіңдер?
- Сонымен сабыр деген - ұстамды болу, шыдымды
болу, төзімді болу деген сөз екенін айттыңдар. Енді осы сөздерге қайшы келетін
сөздер айтып көріңдерші.
Сабыр - сабырсыз
Ұстамды - ұстамсыз
Төзімді - төзімсіз
Шыдамды - шыдамсыз
- Адамға қандай жағдайларда сабыр керек?
Егер адамда сабыр болмаса, ол тез ашуланады. Ал
ашуланған адам ашу үстінде асығыстыққа жол береді. Асығып қабылданған шешім
барлық уақытта оң бола бермейді. Сондықтан ондай жағдайда ақылға салып, ашуға
берілмей – сабыр сақтау керек.
Сондықтан да Абай аталарың
«Асығыс түбі өкініш, ойланып алмақ - сабыр сол»
деп айтқан болатын.
ІІ. «Ұстамдылық – әдептің
ұстазы,
Ұстамсыздық – әлектің
нұсқасы» Жағдаяттардан шығу
1-топқа. Айнаш 6 жаста.
Анасымен дүкен аралап жүріп ең сүйкімді де әдемі қуыршаққа көзі түсті де
анасына алып беруін өтінді.Анасы
қуыршақтың бағасының қымбат екенін және өзінде ондай қаражаттың жоқтығын
айтты. Айнаш көнер емес жылап қоймай, дүкенді басына көтере бастады. Анасы
Айнашқа қалай түсіндіреді?
2- топқа. 14 ақпан. Физика сабағы басталып бәрі есеп
шығаруда. Алмас ғана хат жазып
әуреленіп отыр. Мұны байқаған мұғалім Алмастың хатын алып сыныптың бәріне оқып
берді. Ашуланған Алмас мұғалімге қарсы жаман сөздер айтып сыныптан шығып кетті.
Мұғалімнің әрекеті және Алмастың әрекетін қалай бағалайсыздыр?
3- топқа. ҰБТ –де отырған
екпінді оқушы Меруерт қобалжығанынан
білгенін ұмытып қалды. Есіне ештеңе түсер емес. Қасында отырған баланың
кітапшасына қараса нұсқалары бірдей
екен. Сол сәтте –ақ Меруерт көршісінен көшіре бастады. Уақыт өте бақыласа
көршісі орташа деңгейде оқитын баланың жауаптарының быразы қате екенін
бақылады. 2 пән белгіленіп қойылған. Меруерттің әрекеті?
ІІІ. Ойын
ІҮ. Ведиоролик «Жан жарасы
жазылмайды.»
Ертеде бір қарияның, ашушаң,
ұстамсыз ұлы болыпты. Бір күні қария баласына бір қапшық шеге беріп:
- Өзіңді ашу қысқан сайын ағаш бағанға шеге
қағып, ашуың басылған кезде суырып аласың,- дейді.
Бала бірінші күні - ақ бағанға оншақты шеге
қағылғанын байқап, өзін - өзі ұстауға, ашуға бой бермеуге тырысты. Қағылған
шегенің саны күнбе-күн азая бастады. Бала бағанға шеге қаққаннан гөрі ашуын
басқанның жеңіл екенін түсінді.
Ақырында бағанға бір шеге қақпаған күнге де
жетті. Сонда әкесі бағанға жетелеп әкеліп:
- Жарайсың, балам! Бірақ бағанның шұрық-шұрық
болғанын көріп тұрған шығарсың? Ол ешқашанда бастапқы қалпына келе алмайды.
Адамға ғайбат сөз айтсаң, оның көңіліне жара саласың, оның жан дүниесі осы
баған сияқты шұрық-шұрық болады. Одан кейін қанша кешірім сұрасаң да, жан
жарасы жазылмайды. Ашуыңды ақылға жеңгізе біл, сабырлы бол балам,- дейді.
- Әкесі баласын сабырлы болуға қалай үйретті?
-«Ашуды ақылға жеңгізе біл» дегенді қалай
түсінесің?
Әр нәрсенің байыбына барып, ақылға салып, өзін -
өзі ұстай білу - сабырлылықтың белгісі деген сөз ба деп ойлаймын.
- Ал, енді өздерің ашуланған кезде не
істейсіңдер?
- Ашуланған кезде 1 - ден 10 - ға дейін іштей
сана
- Жақсы нәрсе туралы ойлаймын
- Соңынан өкінетінімді ойлаймын
Мәтінмен жұмыс
«Сабыр түбі – сары алтын» аңыз әңгіме
Ертеде бір хан өзінің шабарманын көрші
патшалыққа жібереді. Шабарман көрші патшаға шауып келіп, ентігін баса алмай:
- Менің әміршім... сізге «қылаң сәйгүлік беріп
жіберсін» дейді... Егер ондай сәйгүлік болмаса...
- Әрі қарай тыңдағым да келмейді,- дейді патша
шабарманның сөзін бөліп.- патшаңа айта бар, менде ондай сәйгүлік жоқ, егер
болса...
Осы жерге келгенде ол кідіріп қалады. Шабарман
осы уақытқа дейін өз әміршісімен тату қарым - қатынастағы көршісінен мұндай сөз
естігеніне сасып қалады. Сарайдан қалай атып шыққанын да байқамай, жауабын
тезірек жеткізбек болып, кері шабады.
Патша көршісінің сәлемін естіп, қаны басына
шығып, көрші патшалыққа соғыс жариялайды. Соғыс ұзаққа созылады, екі жақ та
әбден шаршайды. Ақыры ұзақ соғыс титықтарына жеткен екі жақ та келіссөз
жүргізбекші болады. Келіссөз кезінде екінші патша:
- «Қылаң сәйгүлік беріп жіберсін, болмаса...»
дегенде не айтқың келді?- деп сұрайды.
- «... басқа түсті ат берсең болады» дегім
келген, бар болғаны сол ғана. Ал сенің «менде ондай сәйгүлік жоқ, егер
болса...» деген жауабыңды қалай түсінуге болады.
- «... тату отырған көршіме міндетті түрде
сыйлар едім» дегенім ғой.
● Екі патша неліктен келіспей қалды?
● "Сабыр түбі - сары алтын" дегенді
қалай түсінесіңдер?
Мәтінге түйіндеме:
Сабыр – ақыл - парасаттың белгісі,
Сабырсыздық сені ұятқа қалдырар.
Бастарда істі байыбына барып ал,
Асыққандар күйінер де жаңылар. Ж. Баласағұни
б) Түсініктеме
Сабырлы және ұстамды адам: басқаның сөзін
байыппен тыңдайды, өз ашуын тежей біледі, әр ісін ойлап, ақылмен шешеді.
ІІІ. Суретте сөйлейді.
ІҮ.
Қорытынды. Жүректен жүрекке
Алтыншы қымбат нәрсе сабыр деген,
Сабырлы адам мұратын табар деген.
Әр істе сабырсыздық түбі – қорлық,
Сабырсыздық басқа бәле салар деген...
А. Мұхамедиярұлы
Балалар шеңберде бір - біріне жылы лебіздерін
білдіреді.
Ақмола облысы
Жарқайың ауданының
«Білім бөлімінің жанында интернаты бар
А. Үкібаев атындағы орта мектебі» ММ
Тақырыбы: «Сабыр түбі
–сары алтын»
Өткізген: 11 «Ә» сынып жетекшісі
Әмірбек Айжарқын Әлмияқызы
2016-2017 оқу жылы
Сабақтың тақырыбы: Сабыр
түбі –сары алтын
Мақсаты: «сабырлылық» және «ұстамдылық»
ұғымдарының құндылығы мен маңыздылығын ашу.
Міндеттері:
- сабырлылық, ұстамдылық және мінез - құлық
мәдениеті туралы түсінік беру;
- адамдармен дұрыс қарым - қатынас жfсай білу
қабілеттерін дамыту;
- өз сезімдері мен көңі - күйлерін басқара
білуге тәрбиелеу.
Сабақтың әдісі: пікіралысу, әңгімелесу, баяндау
Сабақтың көрнекілігі: слайд, үлестірме
материалдар, ведио ролик
Сабақтың жоспары:
І. Қызығушылықты ояту
Ассоциация құру
ІІ. Мағынаны тану
«Ұстамдылық – әдептің ұстазы,
Ұстамсыздық – әлектің нұсқасы» жағдаяттардан
шығу
ІІІ. Ойын
ІҮ. Мәтінмен жұмыс
Ү. Ведио ролик
Сабыр деген әр іске
шыдамдылық,
Өте керек адамға бұл бір қылық.
Қолы жетпей талай жан ізденеді,
Осыдан кеп шығады адамшылық.
Сақтық деген әрқашан байқап жүрмек,
Пайда ма не залал ма - ескерілмек.
Көргенін, естігенін есепке алса,
Сонда оңай әрбір істі ойлап білмек. (Ш.
Құдайбердиев)
- Өлеңде не туралы?
- Сабырлы болу дегенді қалай түсінесіңдер?
- Сонымен сабыр деген - ұстамды болу, шыдымды
болу, төзімді болу деген сөз екенін айттыңдар. Енді осы сөздерге қайшы келетін
сөздер айтып көріңдерші.
Сабыр - сабырсыз
Ұстамды - ұстамсыз
Төзімді - төзімсіз
Шыдамды - шыдамсыз
- Адамға қандай жағдайларда сабыр керек?
Егер адамда сабыр болмаса, ол тез ашуланады. Ал
ашуланған адам ашу үстінде асығыстыққа жол береді. Асығып қабылданған шешім
барлық уақытта оң бола бермейді. Сондықтан ондай жағдайда ақылға салып, ашуға
берілмей – сабыр сақтау керек.
Сондықтан да Абай аталарың
«Асығыс түбі өкініш, ойланып алмақ - сабыр сол»
деп айтқан болатын.
ІІ. «Ұстамдылық – әдептің
ұстазы,
Ұстамсыздық – әлектің
нұсқасы» Жағдаяттардан шығу
1-топқа. Айнаш 6 жаста.
Анасымен дүкен аралап жүріп ең сүйкімді де әдемі қуыршаққа көзі түсті де
анасына алып беруін өтінді.Анасы
қуыршақтың бағасының қымбат екенін және өзінде ондай қаражаттың жоқтығын
айтты. Айнаш көнер емес жылап қоймай, дүкенді басына көтере бастады. Анасы
Айнашқа қалай түсіндіреді?
2- топқа. 14 ақпан. Физика сабағы басталып бәрі есеп
шығаруда. Алмас ғана хат жазып
әуреленіп отыр. Мұны байқаған мұғалім Алмастың хатын алып сыныптың бәріне оқып
берді. Ашуланған Алмас мұғалімге қарсы жаман сөздер айтып сыныптан шығып кетті.
Мұғалімнің әрекеті және Алмастың әрекетін қалай бағалайсыздыр?
3- топқа. ҰБТ –де отырған
екпінді оқушы Меруерт қобалжығанынан
білгенін ұмытып қалды. Есіне ештеңе түсер емес. Қасында отырған баланың
кітапшасына қараса нұсқалары бірдей
екен. Сол сәтте –ақ Меруерт көршісінен көшіре бастады. Уақыт өте бақыласа
көршісі орташа деңгейде оқитын баланың жауаптарының быразы қате екенін
бақылады. 2 пән белгіленіп қойылған. Меруерттің әрекеті?
ІІІ. Ойын
ІҮ. Ведиоролик «Жан жарасы
жазылмайды.»
Ертеде бір қарияның, ашушаң,
ұстамсыз ұлы болыпты. Бір күні қария баласына бір қапшық шеге беріп:
- Өзіңді ашу қысқан сайын ағаш бағанға шеге
қағып, ашуың басылған кезде суырып аласың,- дейді.
Бала бірінші күні - ақ бағанға оншақты шеге
қағылғанын байқап, өзін - өзі ұстауға, ашуға бой бермеуге тырысты. Қағылған
шегенің саны күнбе-күн азая бастады. Бала бағанға шеге қаққаннан гөрі ашуын
басқанның жеңіл екенін түсінді.
Ақырында бағанға бір шеге қақпаған күнге де
жетті. Сонда әкесі бағанға жетелеп әкеліп:
- Жарайсың, балам! Бірақ бағанның шұрық-шұрық
болғанын көріп тұрған шығарсың? Ол ешқашанда бастапқы қалпына келе алмайды.
Адамға ғайбат сөз айтсаң, оның көңіліне жара саласың, оның жан дүниесі осы
баған сияқты шұрық-шұрық болады. Одан кейін қанша кешірім сұрасаң да, жан
жарасы жазылмайды. Ашуыңды ақылға жеңгізе біл, сабырлы бол балам,- дейді.
- Әкесі баласын сабырлы болуға қалай үйретті?
-«Ашуды ақылға жеңгізе біл» дегенді қалай
түсінесің?
Әр нәрсенің байыбына барып, ақылға салып, өзін -
өзі ұстай білу - сабырлылықтың белгісі деген сөз ба деп ойлаймын.
- Ал, енді өздерің ашуланған кезде не
істейсіңдер?
- Ашуланған кезде 1 - ден 10 - ға дейін іштей
сана
- Жақсы нәрсе туралы ойлаймын
- Соңынан өкінетінімді ойлаймын
Мәтінмен жұмыс
«Сабыр түбі – сары алтын» аңыз әңгіме
Ертеде бір хан өзінің шабарманын көрші
патшалыққа жібереді. Шабарман көрші патшаға шауып келіп, ентігін баса алмай:
- Менің әміршім... сізге «қылаң сәйгүлік беріп
жіберсін» дейді... Егер ондай сәйгүлік болмаса...
- Әрі қарай тыңдағым да келмейді,- дейді патша
шабарманның сөзін бөліп.- патшаңа айта бар, менде ондай сәйгүлік жоқ, егер
болса...
Осы жерге келгенде ол кідіріп қалады. Шабарман
осы уақытқа дейін өз әміршісімен тату қарым - қатынастағы көршісінен мұндай сөз
естігеніне сасып қалады. Сарайдан қалай атып шыққанын да байқамай, жауабын
тезірек жеткізбек болып, кері шабады.
Патша көршісінің сәлемін естіп, қаны басына
шығып, көрші патшалыққа соғыс жариялайды. Соғыс ұзаққа созылады, екі жақ та
әбден шаршайды. Ақыры ұзақ соғыс титықтарына жеткен екі жақ та келіссөз
жүргізбекші болады. Келіссөз кезінде екінші патша:
- «Қылаң сәйгүлік беріп жіберсін, болмаса...»
дегенде не айтқың келді?- деп сұрайды.
- «... басқа түсті ат берсең болады» дегім
келген, бар болғаны сол ғана. Ал сенің «менде ондай сәйгүлік жоқ, егер
болса...» деген жауабыңды қалай түсінуге болады.
- «... тату отырған көршіме міндетті түрде
сыйлар едім» дегенім ғой.
● Екі патша неліктен келіспей қалды?
● "Сабыр түбі - сары алтын" дегенді
қалай түсінесіңдер?
Мәтінге түйіндеме:
Сабыр – ақыл - парасаттың белгісі,
Сабырсыздық сені ұятқа қалдырар.
Бастарда істі байыбына барып ал,
Асыққандар күйінер де жаңылар. Ж. Баласағұни
б) Түсініктеме
Сабырлы және ұстамды адам: басқаның сөзін
байыппен тыңдайды, өз ашуын тежей біледі, әр ісін ойлап, ақылмен шешеді.
ІІІ. Суретте сөйлейді.
ІҮ.
Қорытынды. Жүректен жүрекке
Алтыншы қымбат нәрсе сабыр деген,
Сабырлы адам мұратын табар деген.
Әр істе сабырсыздық түбі – қорлық,
Сабырсыздық басқа бәле салар деген...
А. Мұхамедиярұлы
Балалар шеңберде бір - біріне жылы лебіздерін
білдіреді.
Ақмола облысы
Жарқайың ауданының
«Білім бөлімінің жанында интернаты бар
А. Үкібаев атындағы орта мектебі» ММ
Тақырыбы: «Сабыр түбі
–сары алтын»
Өткізген: 11 «Ә» сынып жетекшісі
Әмірбек Айжарқын Әлмияқызы
2016-2017 оқу жылы
Сабақтың тақырыбы: Сабыр
түбі –сары алтын
Мақсаты: «сабырлылық» және «ұстамдылық»
ұғымдарының құндылығы мен маңыздылығын ашу.
Міндеттері:
- сабырлылық, ұстамдылық және мінез - құлық
мәдениеті туралы түсінік беру;
- адамдармен дұрыс қарым - қатынас жfсай білу
қабілеттерін дамыту;
- өз сезімдері мен көңі - күйлерін басқара
білуге тәрбиелеу.
Сабақтың әдісі: пікіралысу, әңгімелесу, баяндау
Сабақтың көрнекілігі: слайд, үлестірме
материалдар, ведио ролик
Сабақтың жоспары:
І. Қызығушылықты ояту
Ассоциация құру
ІІ. Мағынаны тану
«Ұстамдылық – әдептің ұстазы,
Ұстамсыздық – әлектің нұсқасы» жағдаяттардан
шығу
ІІІ. Ойын
ІҮ. Мәтінмен жұмыс
Ү. Ведио ролик
Сабыр деген әр іске
шыдамдылық,
Өте керек адамға бұл бір қылық.
Қолы жетпей талай жан ізденеді,
Осыдан кеп шығады адамшылық.
Сақтық деген әрқашан байқап жүрмек,
Пайда ма не залал ма - ескерілмек.
Көргенін, естігенін есепке алса,
Сонда оңай әрбір істі ойлап білмек. (Ш.
Құдайбердиев)
- Өлеңде не туралы?
- Сабырлы болу дегенді қалай түсінесіңдер?
- Сонымен сабыр деген - ұстамды болу, шыдымды
болу, төзімді болу деген сөз екенін айттыңдар. Енді осы сөздерге қайшы келетін
сөздер айтып көріңдерші.
Сабыр - сабырсыз
Ұстамды - ұстамсыз
Төзімді - төзімсіз
Шыдамды - шыдамсыз
- Адамға қандай жағдайларда сабыр керек?
Егер адамда сабыр болмаса, ол тез ашуланады. Ал
ашуланған адам ашу үстінде асығыстыққа жол береді. Асығып қабылданған шешім
барлық уақытта оң бола бермейді. Сондықтан ондай жағдайда ақылға салып, ашуға
берілмей – сабыр сақтау керек.
Сондықтан да Абай аталарың
«Асығыс түбі өкініш, ойланып алмақ - сабыр сол»
деп айтқан болатын.
ІІ. «Ұстамдылық – әдептің
ұстазы,
Ұстамсыздық – әлектің
нұсқасы» Жағдаяттардан шығу
1-топқа. Айнаш 6 жаста.
Анасымен дүкен аралап жүріп ең сүйкімді де әдемі қуыршаққа көзі түсті де
анасына алып беруін өтінді.Анасы
қуыршақтың бағасының қымбат екенін және өзінде ондай қаражаттың жоқтығын
айтты. Айнаш көнер емес жылап қоймай, дүкенді басына көтере бастады. Анасы
Айнашқа қалай түсіндіреді?
2- топқа. 14 ақпан. Физика сабағы басталып бәрі есеп
шығаруда. Алмас ғана хат жазып
әуреленіп отыр. Мұны байқаған мұғалім Алмастың хатын алып сыныптың бәріне оқып
берді. Ашуланған Алмас мұғалімге қарсы жаман сөздер айтып сыныптан шығып кетті.
Мұғалімнің әрекеті және Алмастың әрекетін қалай бағалайсыздыр?
3- топқа. ҰБТ –де отырған
екпінді оқушы Меруерт қобалжығанынан
білгенін ұмытып қалды. Есіне ештеңе түсер емес. Қасында отырған баланың
кітапшасына қараса нұсқалары бірдей
екен. Сол сәтте –ақ Меруерт көршісінен көшіре бастады. Уақыт өте бақыласа
көршісі орташа деңгейде оқитын баланың жауаптарының быразы қате екенін
бақылады. 2 пән белгіленіп қойылған. Меруерттің әрекеті?
ІІІ. Ойын
ІҮ. Ведиоролик «Жан жарасы
жазылмайды.»
Ертеде бір қарияның, ашушаң,
ұстамсыз ұлы болыпты. Бір күні қария баласына бір қапшық шеге беріп:
- Өзіңді ашу қысқан сайын ағаш бағанға шеге
қағып, ашуың басылған кезде суырып аласың,- дейді.
Бала бірінші күні - ақ бағанға оншақты шеге
қағылғанын байқап, өзін - өзі ұстауға, ашуға бой бермеуге тырысты. Қағылған
шегенің саны күнбе-күн азая бастады. Бала бағанға шеге қаққаннан гөрі ашуын
басқанның жеңіл екенін түсінді.
Ақырында бағанға бір шеге қақпаған күнге де
жетті. Сонда әкесі бағанға жетелеп әкеліп:
- Жарайсың, балам! Бірақ бағанның шұрық-шұрық
болғанын көріп тұрған шығарсың? Ол ешқашанда бастапқы қалпына келе алмайды.
Адамға ғайбат сөз айтсаң, оның көңіліне жара саласың, оның жан дүниесі осы
баған сияқты шұрық-шұрық болады. Одан кейін қанша кешірім сұрасаң да, жан
жарасы жазылмайды. Ашуыңды ақылға жеңгізе біл, сабырлы бол балам,- дейді.
- Әкесі баласын сабырлы болуға қалай үйретті?
-«Ашуды ақылға жеңгізе біл» дегенді қалай
түсінесің?
Әр нәрсенің байыбына барып, ақылға салып, өзін -
өзі ұстай білу - сабырлылықтың белгісі деген сөз ба деп ойлаймын.
- Ал, енді өздерің ашуланған кезде не
істейсіңдер?
- Ашуланған кезде 1 - ден 10 - ға дейін іштей
сана
- Жақсы нәрсе туралы ойлаймын
- Соңынан өкінетінімді ойлаймын
Мәтінмен жұмыс
«Сабыр түбі – сары алтын» аңыз әңгіме
Ертеде бір хан өзінің шабарманын көрші
патшалыққа жібереді. Шабарман көрші патшаға шауып келіп, ентігін баса алмай:
- Менің әміршім... сізге «қылаң сәйгүлік беріп
жіберсін» дейді... Егер ондай сәйгүлік болмаса...
- Әрі қарай тыңдағым да келмейді,- дейді патша
шабарманның сөзін бөліп.- патшаңа айта бар, менде ондай сәйгүлік жоқ, егер
болса...
Осы жерге келгенде ол кідіріп қалады. Шабарман
осы уақытқа дейін өз әміршісімен тату қарым - қатынастағы көршісінен мұндай сөз
естігеніне сасып қалады. Сарайдан қалай атып шыққанын да байқамай, жауабын
тезірек жеткізбек болып, кері шабады.
Патша көршісінің сәлемін естіп, қаны басына
шығып, көрші патшалыққа соғыс жариялайды. Соғыс ұзаққа созылады, екі жақ та
әбден шаршайды. Ақыры ұзақ соғыс титықтарына жеткен екі жақ та келіссөз
жүргізбекші болады. Келіссөз кезінде екінші патша:
- «Қылаң сәйгүлік беріп жіберсін, болмаса...»
дегенде не айтқың келді?- деп сұрайды.
- «... басқа түсті ат берсең болады» дегім
келген, бар болғаны сол ғана. Ал сенің «менде ондай сәйгүлік жоқ, егер
болса...» деген жауабыңды қалай түсінуге болады.
- «... тату отырған көршіме міндетті түрде
сыйлар едім» дегенім ғой.
● Екі патша неліктен келіспей қалды?
● "Сабыр түбі - сары алтын" дегенді
қалай түсінесіңдер?
Мәтінге түйіндеме:
Сабыр – ақыл - парасаттың белгісі,
Сабырсыздық сені ұятқа қалдырар.
Бастарда істі байыбына барып ал,
Асыққандар күйінер де жаңылар. Ж. Баласағұни
б) Түсініктеме
Сабырлы және ұстамды адам: басқаның сөзін
байыппен тыңдайды, өз ашуын тежей біледі, әр ісін ойлап, ақылмен шешеді.
ІІІ. Суретте сөйлейді.
ІҮ.
Қорытынды. Жүректен жүрекке
Алтыншы қымбат нәрсе сабыр деген,
Сабырлы адам мұратын табар деген.
Әр істе сабырсыздық түбі – қорлық,
Сабырсыздық басқа бәле салар деген...
А. Мұхамедиярұлы
Балалар шеңберде бір - біріне жылы лебіздерін
білдіреді.
Ақмола облысы
Жарқайың ауданының
«Білім бөлімінің жанында интернаты бар
А. Үкібаев атындағы орта мектебі» ММ
Тақырыбы: «Сабыр түбі
–сары алтын»
Өткізген: 11 «Ә» сынып жетекшісі
Әмірбек Айжарқын Әлмияқызы
2016-2017 оқу жылы
Сабақтың тақырыбы: Сабыр
түбі –сары алтын
Мақсаты: «сабырлылық» және «ұстамдылық»
ұғымдарының құндылығы мен маңыздылығын ашу.
Міндеттері:
- сабырлылық, ұстамдылық және мінез - құлық
мәдениеті туралы түсінік беру;
- адамдармен дұрыс қарым - қатынас жfсай білу
қабілеттерін дамыту;
- өз сезімдері мен көңі - күйлерін басқара
білуге тәрбиелеу.
Сабақтың әдісі: пікіралысу, әңгімелесу, баяндау
Сабақтың көрнекілігі: слайд, үлестірме
материалдар, ведио ролик
Сабақтың жоспары:
І. Қызығушылықты ояту
Ассоциация құру
ІІ. Мағынаны тану
«Ұстамдылық – әдептің ұстазы,
Ұстамсыздық – әлектің нұсқасы» жағдаяттардан
шығу
ІІІ. Ойын
ІҮ. Мәтінмен жұмыс
Ү. Ведио ролик
Сабыр деген әр іске
шыдамдылық,
Өте керек адамға бұл бір қылық.
Қолы жетпей талай жан ізденеді,
Осыдан кеп шығады адамшылық.
Сақтық деген әрқашан байқап жүрмек,
Пайда ма не залал ма - ескерілмек.
Көргенін, естігенін есепке алса,
Сонда оңай әрбір істі ойлап білмек. (Ш.
Құдайбердиев)
- Өлеңде не туралы?
- Сабырлы болу дегенді қалай түсінесіңдер?
- Сонымен сабыр деген - ұстамды болу, шыдымды
болу, төзімді болу деген сөз екенін айттыңдар. Енді осы сөздерге қайшы келетін
сөздер айтып көріңдерші.
Сабыр - сабырсыз
Ұстамды - ұстамсыз
Төзімді - төзімсіз
Шыдамды - шыдамсыз
- Адамға қандай жағдайларда сабыр керек?
Егер адамда сабыр болмаса, ол тез ашуланады. Ал
ашуланған адам ашу үстінде асығыстыққа жол береді. Асығып қабылданған шешім
барлық уақытта оң бола бермейді. Сондықтан ондай жағдайда ақылға салып, ашуға
берілмей – сабыр сақтау керек.
Сондықтан да Абай аталарың
«Асығыс түбі өкініш, ойланып алмақ - сабыр сол»
деп айтқан болатын.
ІІ. «Ұстамдылық – әдептің
ұстазы,
Ұстамсыздық – әлектің
нұсқасы» Жағдаяттардан шығу
1-топқа. Айнаш 6 жаста.
Анасымен дүкен аралап жүріп ең сүйкімді де әдемі қуыршаққа көзі түсті де
анасына алып беруін өтінді.Анасы
қуыршақтың бағасының қымбат екенін және өзінде ондай қаражаттың жоқтығын
айтты. Айнаш көнер емес жылап қоймай, дүкенді басына көтере бастады. Анасы
Айнашқа қалай түсіндіреді?
2- топқа. 14 ақпан. Физика сабағы басталып бәрі есеп
шығаруда. Алмас ғана хат жазып
әуреленіп отыр. Мұны байқаған мұғалім Алмастың хатын алып сыныптың бәріне оқып
берді. Ашуланған Алмас мұғалімге қарсы жаман сөздер айтып сыныптан шығып кетті.
Мұғалімнің әрекеті және Алмастың әрекетін қалай бағалайсыздыр?
3- топқа. ҰБТ –де отырған
екпінді оқушы Меруерт қобалжығанынан
білгенін ұмытып қалды. Есіне ештеңе түсер емес. Қасында отырған баланың
кітапшасына қараса нұсқалары бірдей
екен. Сол сәтте –ақ Меруерт көршісінен көшіре бастады. Уақыт өте бақыласа
көршісі орташа деңгейде оқитын баланың жауаптарының быразы қате екенін
бақылады. 2 пән белгіленіп қойылған. Меруерттің әрекеті?
ІІІ. Ойын
ІҮ. Ведиоролик «Жан жарасы
жазылмайды.»
Ертеде бір қарияның, ашушаң,
ұстамсыз ұлы болыпты. Бір күні қария баласына бір қапшық шеге беріп:
- Өзіңді ашу қысқан сайын ағаш бағанға шеге
қағып, ашуың басылған кезде суырып аласың,- дейді.
Бала бірінші күні - ақ бағанға оншақты шеге
қағылғанын байқап, өзін - өзі ұстауға, ашуға бой бермеуге тырысты. Қағылған
шегенің саны күнбе-күн азая бастады. Бала бағанға шеге қаққаннан гөрі ашуын
басқанның жеңіл екенін түсінді.
Ақырында бағанға бір шеге қақпаған күнге де
жетті. Сонда әкесі бағанға жетелеп әкеліп:
- Жарайсың, балам! Бірақ бағанның шұрық-шұрық
болғанын көріп тұрған шығарсың? Ол ешқашанда бастапқы қалпына келе алмайды.
Адамға ғайбат сөз айтсаң, оның көңіліне жара саласың, оның жан дүниесі осы
баған сияқты шұрық-шұрық болады. Одан кейін қанша кешірім сұрасаң да, жан
жарасы жазылмайды. Ашуыңды ақылға жеңгізе біл, сабырлы бол балам,- дейді.
- Әкесі баласын сабырлы болуға қалай үйретті?
-«Ашуды ақылға жеңгізе біл» дегенді қалай
түсінесің?
Әр нәрсенің байыбына барып, ақылға салып, өзін -
өзі ұстай білу - сабырлылықтың белгісі деген сөз ба деп ойлаймын.
- Ал, енді өздерің ашуланған кезде не
істейсіңдер?
- Ашуланған кезде 1 - ден 10 - ға дейін іштей
сана
- Жақсы нәрсе туралы ойлаймын
- Соңынан өкінетінімді ойлаймын
Мәтінмен жұмыс
«Сабыр түбі – сары алтын» аңыз әңгіме
Ертеде бір хан өзінің шабарманын көрші
патшалыққа жібереді. Шабарман көрші патшаға шауып келіп, ентігін баса алмай:
- Менің әміршім... сізге «қылаң сәйгүлік беріп
жіберсін» дейді... Егер ондай сәйгүлік болмаса...
- Әрі қарай тыңдағым да келмейді,- дейді патша
шабарманның сөзін бөліп.- патшаңа айта бар, менде ондай сәйгүлік жоқ, егер
болса...
Осы жерге келгенде ол кідіріп қалады. Шабарман
осы уақытқа дейін өз әміршісімен тату қарым - қатынастағы көршісінен мұндай сөз
естігеніне сасып қалады. Сарайдан қалай атып шыққанын да байқамай, жауабын
тезірек жеткізбек болып, кері шабады.
Патша көршісінің сәлемін естіп, қаны басына
шығып, көрші патшалыққа соғыс жариялайды. Соғыс ұзаққа созылады, екі жақ та
әбден шаршайды. Ақыры ұзақ соғыс титықтарына жеткен екі жақ та келіссөз
жүргізбекші болады. Келіссөз кезінде екінші патша:
- «Қылаң сәйгүлік беріп жіберсін, болмаса...»
дегенде не айтқың келді?- деп сұрайды.
- «... басқа түсті ат берсең болады» дегім
келген, бар болғаны сол ғана. Ал сенің «менде ондай сәйгүлік жоқ, егер
болса...» деген жауабыңды қалай түсінуге болады.
- «... тату отырған көршіме міндетті түрде
сыйлар едім» дегенім ғой.
● Екі патша неліктен келіспей қалды?
● "Сабыр түбі - сары алтын" дегенді
қалай түсінесіңдер?
Мәтінге түйіндеме:
Сабыр – ақыл - парасаттың белгісі,
Сабырсыздық сені ұятқа қалдырар.
Бастарда істі байыбына барып ал,
Асыққандар күйінер де жаңылар. Ж. Баласағұни
б) Түсініктеме
Сабырлы және ұстамды адам: басқаның сөзін
байыппен тыңдайды, өз ашуын тежей біледі, әр ісін ойлап, ақылмен шешеді.
ІІІ. Суретте сөйлейді.
ІҮ.
Қорытынды. Жүректен жүрекке
Алтыншы қымбат нәрсе сабыр деген,
Сабырлы адам мұратын табар деген.
Әр істе сабырсыздық түбі – қорлық,
Сабырсыздық басқа бәле салар деген...
А. Мұхамедиярұлы
Балалар шеңберде бір - біріне жылы лебіздерін
білдіреді.
Сабақтың тақырыбы: Сабыр
түбі –сары алтын
Мақсаты: «сабырлылық» және «ұстамдылық»
ұғымдарының құндылығы мен маңыздылығын ашу.
Міндеттері:
- сабырлылық, ұстамдылық және мінез - құлық
мәдениеті туралы түсінік беру;
- адамдармен дұрыс қарым - қатынас жfсай білу
қабілеттерін дамыту;
- өз сезімдері мен көңі - күйлерін басқара
білуге тәрбиелеу.
Сабақтың әдісі: пікіралысу, әңгімелесу, баяндау
Сабақтың көрнекілігі: слайд, үлестірме
материалдар, ведио ролик
Сабақтың жоспары:
І. Қызығушылықты ояту
Ассоциация құру
ІІ. Мағынаны тану
«Ұстамдылық – әдептің ұстазы,
Ұстамсыздық – әлектің нұсқасы» жағдаяттардан
шығу
ІІІ. Ойын
ІҮ. Мәтінмен жұмыс
Ү. Ведио ролик
Сабыр деген әр іске
шыдамдылық,
Өте керек адамға бұл бір қылық.
Қолы жетпей талай жан ізденеді,
Осыдан кеп шығады адамшылық.
Сақтық деген әрқашан байқап жүрмек,
Пайда ма не залал ма - ескерілмек.
Көргенін, естігенін есепке алса,
Сонда оңай әрбір істі ойлап білмек. (Ш.
Құдайбердиев)
- Өлеңде не туралы?
- Сабырлы болу дегенді қалай түсінесіңдер?
- Сонымен сабыр деген - ұстамды болу, шыдымды
болу, төзімді болу деген сөз екенін айттыңдар. Енді осы сөздерге қайшы келетін
сөздер айтып көріңдерші.
Сабыр - сабырсыз
Ұстамды - ұстамсыз
Төзімді - төзімсіз
Шыдамды - шыдамсыз
- Адамға қандай жағдайларда сабыр керек?
Егер адамда сабыр болмаса, ол тез ашуланады. Ал
ашуланған адам ашу үстінде асығыстыққа жол береді. Асығып қабылданған шешім
барлық уақытта оң бола бермейді. Сондықтан ондай жағдайда ақылға салып, ашуға
берілмей – сабыр сақтау керек.
Сондықтан да Абай аталарың
«Асығыс түбі өкініш, ойланып алмақ - сабыр сол»
деп айтқан болатын.
ІІ. «Ұстамдылық – әдептің
ұстазы,
Ұстамсыздық – әлектің
нұсқасы» Жағдаяттардан шығу
1-топқа. Айнаш 6 жаста.
Анасымен дүкен аралап жүріп ең сүйкімді де әдемі қуыршаққа көзі түсті де
анасына алып беруін өтінді.Анасы
қуыршақтың бағасының қымбат екенін және өзінде ондай қаражаттың жоқтығын
айтты. Айнаш көнер емес жылап қоймай, дүкенді басына көтере бастады. Анасы
Айнашқа қалай түсіндіреді?
2- топқа. 14 ақпан. Физика сабағы басталып бәрі есеп
шығаруда. Алмас ғана хат жазып
әуреленіп отыр. Мұны байқаған мұғалім Алмастың хатын алып сыныптың бәріне оқып
берді. Ашуланған Алмас мұғалімге қарсы жаман сөздер айтып сыныптан шығып кетті.
Мұғалімнің әрекеті және Алмастың әрекетін қалай бағалайсыздыр?
3- топқа. ҰБТ –де отырған
екпінді оқушы Меруерт қобалжығанынан
білгенін ұмытып қалды. Есіне ештеңе түсер емес. Қасында отырған баланың
кітапшасына қараса нұсқалары бірдей
екен. Сол сәтте –ақ Меруерт көршісінен көшіре бастады. Уақыт өте бақыласа
көршісі орташа деңгейде оқитын баланың жауаптарының быразы қате екенін
бақылады. 2 пән белгіленіп қойылған. Меруерттің әрекеті?
ІІІ. Ойын
ІҮ. Ведиоролик «Жан жарасы
жазылмайды.»
Ертеде бір қарияның, ашушаң,
ұстамсыз ұлы болыпты. Бір күні қария баласына бір қапшық шеге беріп:
- Өзіңді ашу қысқан сайын ағаш бағанға шеге
қағып, ашуың басылған кезде суырып аласың,- дейді.
Бала бірінші күні - ақ бағанға оншақты шеге
қағылғанын байқап, өзін - өзі ұстауға, ашуға бой бермеуге тырысты. Қағылған
шегенің саны күнбе-күн азая бастады. Бала бағанға шеге қаққаннан гөрі ашуын
басқанның жеңіл екенін түсінді.
Ақырында бағанға бір шеге қақпаған күнге де
жетті. Сонда әкесі бағанға жетелеп әкеліп:
- Жарайсың, балам! Бірақ бағанның шұрық-шұрық
болғанын көріп тұрған шығарсың? Ол ешқашанда бастапқы қалпына келе алмайды.
Адамға ғайбат сөз айтсаң, оның көңіліне жара саласың, оның жан дүниесі осы
баған сияқты шұрық-шұрық болады. Одан кейін қанша кешірім сұрасаң да, жан
жарасы жазылмайды. Ашуыңды ақылға жеңгізе біл, сабырлы бол балам,- дейді.
- Әкесі баласын сабырлы болуға қалай үйретті?
-«Ашуды ақылға жеңгізе біл» дегенді қалай
түсінесің?
Әр нәрсенің байыбына барып, ақылға салып, өзін -
өзі ұстай білу - сабырлылықтың белгісі деген сөз ба деп ойлаймын.
- Ал, енді өздерің ашуланған кезде не
істейсіңдер?
- Ашуланған кезде 1 - ден 10 - ға дейін іштей
сана
- Жақсы нәрсе туралы ойлаймын
- Соңынан өкінетінімді ойлаймын
Мәтінмен жұмыс
«Сабыр түбі – сары алтын» аңыз әңгіме
Ертеде бір хан өзінің шабарманын көрші
патшалыққа жібереді. Шабарман көрші патшаға шауып келіп, ентігін баса алмай:
- Менің әміршім... сізге «қылаң сәйгүлік беріп
жіберсін» дейді... Егер ондай сәйгүлік болмаса...
- Әрі қарай тыңдағым да келмейді,- дейді патша
шабарманның сөзін бөліп.- патшаңа айта бар, менде ондай сәйгүлік жоқ, егер
болса...
Осы жерге келгенде ол кідіріп қалады. Шабарман
осы уақытқа дейін өз әміршісімен тату қарым - қатынастағы көршісінен мұндай сөз
естігеніне сасып қалады. Сарайдан қалай атып шыққанын да байқамай, жауабын
тезірек жеткізбек болып, кері шабады.
Патша көршісінің сәлемін естіп, қаны басына
шығып, көрші патшалыққа соғыс жариялайды. Соғыс ұзаққа созылады, екі жақ та
әбден шаршайды. Ақыры ұзақ соғыс титықтарына жеткен екі жақ та келіссөз
жүргізбекші болады. Келіссөз кезінде екінші патша:
- «Қылаң сәйгүлік беріп жіберсін, болмаса...»
дегенде не айтқың келді?- деп сұрайды.
- «... басқа түсті ат берсең болады» дегім
келген, бар болғаны сол ғана. Ал сенің «менде ондай сәйгүлік жоқ, егер
болса...» деген жауабыңды қалай түсінуге болады.
- «... тату отырған көршіме міндетті түрде
сыйлар едім» дегенім ғой.
● Екі патша неліктен келіспей қалды?
● "Сабыр түбі - сары алтын" дегенді
қалай түсінесіңдер?
Мәтінге түйіндеме:
Сабыр – ақыл - парасаттың белгісі,
Сабырсыздық сені ұятқа қалдырар.
Бастарда істі байыбына барып ал,
Асыққандар күйінер де жаңылар. Ж. Баласағұни
б) Түсініктеме
Сабырлы және ұстамды адам: басқаның сөзін
байыппен тыңдайды, өз ашуын тежей біледі, әр ісін ойлап, ақылмен шешеді.
ІІІ. Суретте сөйлейді.
ІҮ.
Қорытынды. Жүректен жүрекке
Алтыншы қымбат нәрсе сабыр деген,
Сабырлы адам мұратын табар деген.
Әр істе сабырсыздық түбі – қорлық,
Сабырсыздық басқа бәле салар деген...
А. Мұхамедиярұлы
Балалар шеңберде бір - біріне жылы лебіздерін
білдіреді.
Просмотров: 865